En dan….. dan hou je als ordenend en beschrijvend mens nog lijstjes over.
Na toch een flink aantal pagina’s gevuld te hebben met lijsten van in het Engelse taalgebied en elders gepubliceerde verhalen en romans, zijn er de restjes. Dat klinkt oneerbiedig, dat is niet zo bedoeld. Want al die werken, groot of kleiner, zijn ongetwijfeld met aandacht en liefde en een rijkdom aan ideeën en of vakmanschap tot stand gekomen. Ik zal er deze bijdrage mee vullen, met de ongepubliceerde werken die zijn aangetroffen in het archief van Maartens. Met de uitgaven die door een jonge J.M.W. Schwartz werden verzorgd. Met poëzie en toneelstukken van een jonge dichter en toneelschrijver. Met een aantal artikelen die verschenen, zo tussen de verhalen door. Met de speech die gehouden werd op een vredescongres in Carnegie Hall, op 15 april 1907, in Pittsburg USA. En met die laatste bundel gedichten, uitgegeven onder de naam Joan van den Heuvel, die zo mooi is.
Deze varia krijgen hier een plekje, in deze afsluitende paragraaf van het hoofdstuk Bibliografie. Zo is toch een bepaalde volledigheid een feit. En daarmee laat ik dit onderwerp voorlopig ook rusten, slechts dan wanneer er nieuwe feiten opduiken zal ik de lijsten bijwerken. Het actieve speuren zal zich gaan verleggen naar dat andere hoofdstuk: de biografie.
JURIDISCHE BIJDRAGEN
De Invloed van den Leeftijd in het Burgerlijk Recht. J.M.W. Schwartz. Academische Dissertatie, Utrecht. P.J. Diehl, 1882.
De Oudste Tijdrekening der Romeinen. Mr J.M.W. Schwartz. Nieuwe Bijdragen voor Rechtsgeleerdheid,. Utrecht1883.
Eenige Opmerkingen over de ‘ Responsa Prudentium.’ Mr. J.M.W. Schwartz. Nieuwe Bijdragen voor Rechtsgeleerdheid. Utrecht 1884.
Het voelt wat wonderlijk om hier ook de poëzie op te nemen. Poëzie is een serieuze literaire vorm die een eigen hoofdstuk verdient. Het is meer dan de meesten publiceren, maar de bundels hebben zich aan de andere kant nooit kunnen verheugen op een herdruk en / of veel aandacht in de pers. Ze zijn ook niet verschenen onder het pseudoniem van de verhalenverteller Maarten Maartens. Er is wat er is: deze rijtjes. En daarom staan ze hier vermeld.
POEZIE IN BUNDELS
Onder geboortenaam in het engels, onder pseudoniem in het Nederlands.
The morning of a Love, and other Poems. J.M.W. Schwartz. Remington, London. 1885.
A Sheaf of Sonnets. By J.M.W.Schwartz, LL.D. (ULTR.) Remington & Co., Publishers. Henrietta Street, Covent Garden, W.C.1888.
Gedichten. Joan van den Heuvel. P.N. van Kampen, Amsterdam 1914. (11, hiervan zijn minimaal 2 uitgaven bekend).
POEZIE IN TIJDSCHRIFTEN
Contestatio, a Poem. By Maarten Maartens. in: Temple Bar, with which is incorporated “Bentley’s Miscellany.” A. London Magazine for town and country readers. The ninety-eights volume. May to August 1893. London, Richard Bentley & Son, New Burlington Street. pages 45-53.
Sleeplesness or Death and Sleep, Maarten Maartens, in; Temple Bar, 1890-1893, nog uit te zoeken. (The Letters p.153.)
To Her Majesty the Queen of Holland, Who Comes of Age To-Day, in: Daily Chronicle, August 31, 1898. Also in The Letters, p.159.
On Queen Wilhelmina’s Coronation, in: The Saturday Evening Post Oct 15, 1898.
To England. Greatest of nations, chosen strength of God. Poem in New York World, 1899. in: The Letters p.189.
The Queen!, in: Daily Chronicle April 25, 1902. En : The Letters, 21st April 1902, p.202-203.
TONEEL
Julian, a Tragedy. J.M.W. Schwartz. Remington, London. 1886.
Nivalis, a Tragedy in five acts. J.M.W. Schwartz. Kegan Paul, Trench and Co., London. 1886.
The Jailbird, a Play in one act. Based on ‘ A Comedy of Crime’ in My Poor Relations. Produced at Wyndham’s Theatre, London. February 9th, 1904.
ARTIKELEN, VERSCHENEN IN KRANTEN EN TIJDSCHRIFTEN
The Late mr. George Bentley, in: The Bookman July 1895, p 104-105. In The Letters op p.107 een weergave van dit in memoriam.
The Dutch Farmer, article.
in: The Windsor Magazine, an illustrated monthly for men and women, vo. XXV . London, December 1906-May 1907, p.723- 732. illustrated from 2 pictures by Anton Mauve, 1 by Otto Eerelman and 12 photographs. copyright 1907, by the Perry Mason Co., in the United States of America.
in: The Windsor Magazine, London, May 1907. First edition. Octavo. 9 pages, p 723-732. Illustrations: 12 zwart-wit foto’s van boeren, vissers, molens, klederdracht, dorpsgezichten, dorpelingen. Twee zw-w prints van schilderijen van Anton Mauve, Pasturage en Going Home. Een van Otto Eerelman. Deze uitgave is beschikbaar voor overname.
The Hollanders at Home,
in: The Pall Mall Magazine, sept 1908. (12)
In: The Pall Mall Magazine, July 1 1908, vol.42, p 368. (7)
* opnieuw de vraag: verhaal of artikel? Ik vermoed: artikel.
The Jew in fiction: have novelists maligned him? Letters by well-known authors. O.a./ a.o. Maarten Maartens, author. Plus: Israel Zangwill, Robert Hichens, William de Morgan, William John Locke, Jack London. London, Simpkin &co, 1911?)
Prophesy for 1913. Een kort vooruitzicht op 1913, en reactie op Rusland en de aard der Russen in Wetscgerjaja Wremja. Zie The Letters p.302-304.
The Reader,
The Bookman. Supplement. Special Christmas number 1914. London, Hodder and Stoughton. (7)
( Er is ook versie in au, dezelfde? Voorlopig neem ik deze titel zowel bij Short stories als bij artikelen op. Na inzage kan een keuze gemaakt worden. )
https://trove.nla.gov.au/version/41573099.
INSCRIPTIE
Bij het geboortehuis van de schilder Lourens Alma Tadema in Dronryp, Fryslân, is een plaquette met tekst van Maartens, die bevriend was met de schilder en zijn familie. Sir Alan Johnstone, brits ambassadeur in Den Haag, onthulde de plaquette op 17 april 1914.
CORRESPONDENTIE
Ada Van der Poorten-Schwartz (red.), The Letters of Maarten Maartens 1891-1914. London, Constable & Co. 1930
ONGEPUBLICEERD WERK. ROMANS EN TONEEL.
Notebooks. In het Maartens Archief bevinden zich een twintigtal notebooks. De inhoud is zeer divers, variërend van recepten tot aforismen tot literaire of filosofische overpeinzingen.
The Van Weylerts. A Novel.
The Story of Geoffrey. (unfinished)
The Right to do Wrong. (unfinished, 23 chapters)
The Dreamer. (8 chapters. Theme worked out in The Price of Lis Doris)
The Love-life of Carol Casteel.
Gabriel Evole, of De Strijd tusschen Godsdienst en Beschaving. (25 chapters. Historische roman, begin 19e eeuw).
The Sin of Hugh Manson. A play in four acts.
Misse Pepper. A farce in three acts.
An old maid’s Love. (dramatised novel).
INTERVIEWS MET Maarten Maartens.
The Album, July 15, 1895.
The New York Times, April 14, 1907.
Bee, April 21, 1907.
TOT SLOT.
Wat heeft deze auteur veel geschreven! Zijn pen was flexibel, in de loop der jaren werd die ingezet voor de wetenschap, poëzie, toneel, essays, romans en verhalen. Het merendeel is gepubliceerd, maar niet alles. Het eerste dat bij me opkomt als ik al die lijsten doorblader: er was nog geen beeldcultuur zoals wij die kennen. Geen film, tv, aandacht vragende electronica. Er was, denk ik, een groter gevoel van tijd voor de dingen, want zo herinner ik me mijn internetloze jaren ook.
Daarnaast had deze auteur natuurlijk hulptroepen tot zijn beschikking die niet ieder mens zich veroorloven kan. Mensen die de vloeren boenen, eten koken en bedden opmaken. De tuin onderhouden, boodschappen doen en voor de honden zorgen. Als ik in mijn agenda kijk naar wat mijn dagen vult, dan zijn dat toch echt heel veel dingen die hij kon delegeren, uitbesteden, organiseren. Dat scheelt een hoop. Maar goed, ik ben ook een hele gewone burger en dat was hij zeker niet. Zijn naasten zullen tijdens zijn leven hebben kunnen genieten van de kwaliteiten van zijn karakter die ook in zijn werk te vinden zijn: vertelkunst, humor, medemenselijkheid, liefde, inlevingsvermogen, aandacht. Voor mij als lezer is het fijn dat ik daar ruim honderd jaar later nog steeds van kan genieten, door me tijd te gunnen met een van zijn verhalen of romans. In een lekkere stoel, zomers in de tuin, ‘s winters bij de kachel. Het valt vaak niet mee om die tijd ook te vinden, en dat is niet zo fijn. Maar het min of meer afronden van dit hoofdstuk is wel fijn. Ik kan hier nu een . achter zetten! Toch iets bereikt, al is het nog een druppel op de gloeiende plaat.
Gebruikte afkortingen ter indicatie van bron, inzien, eigendom, etc.:
- Van Maanen, 1927
- Letters, 1930
- Agnes Licht, 1986
- Henrik Breuls, 2005
- Bouwe Postmus, 2015 (At home and abroad), 2017 (per mail)
- Koninklijke Bibliotheek Den Haag
- Cambridge University Library catalogus
- British Library London
- At the Circulating Library, a database of Victorian Fiction 1837-1901
- Smart Cat, bibliotheek Rijksuniversiteit Groningen
11. in eigen bezit
12= The Fiction Mags Index. (www.philsp.com)